جشن عید غدیر در نجف حال و هوای خاصی برای زائران داره، عید غدیر روز اکمال دین و اتمام نعمت، فرصتی بی نظیر برای زائرانه تا در کربلا و نجف با زیارت حرم های مقدس، به ولایت امیرالمؤمنین (ع) عرض ارادت کنن. عید غدیر در نجف و کربلا با حال و هوای معنوی، کاروان های شادی و آذین بندی حرم ها، دل های عاشقان را به سوی معرفت الهی سوق میده.
این مقاله به بررسی فلسفه عید غدیر، روایات، اعمال و برنامه های روز عید و نکات کاربردی برای زائران پرداخته. اگر قصد سفر زیارتی با کاروان های معتبر مانند ماهدسیر رو دارید، این راهنما شما رو همراهی خواهد کرد.
ماجرای عید غدیر خم چیست؟
عید غدیر در روز هجدهم ذی الحجه، یادآور واقعه ایست که پیامبر اکرم (ص) در بازگشت از حجة الوداع (آخرین حج خود) در منطقه ای به نام غدیر خم (نزدیک جحفه، بین مکه و مدینه) توقف و به امر الهی، حضرت علی (ع) رو به عنوان جانشین و امام معرفی کردن.
طبق آیه 67 سوره مائده: «ای پیامبر، آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ کن»، پیامبر (ص) در حضور بیش از صد هزار نفر فرمودند: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه». این سخن، پایه ی اعتقاد شیعیان به امامت و ولایت حضرت علی (ع) شد. غدیر، نه تنها نصب امام اول، بلکه تداوم رسالت نبوی از طریق ائمه اطهار (ع) رو تضمین کرد. پیامبر همچنین فرمودند: «خدایا، دوست بدار کسی را که علی را دوست دارد و دشمن بدار کسی را که با او دشمنی کند.»
ارزش زیارت نجف و کربلا در عید غدیر
زیارت عید غدیر در نجف و کربلا از منظر روایات فضیلت عظیمی داره که در زیر به تعدادی از اونها اشاره شده :
- امام رضا (ع) درباره زیارت حضرت علی (ع) در نجف فرمودن: «هرکس قبر پدرم را در روز غدیر در نجف زیارت کند، گناهانش آمرزیده می شود و از مقربان الهی خواهد بود».
- امام صادق (ع) فرمودن: «زیارت قبر حسین (ع) در روز عید غدیر، مانند زیارت خداوند در عرش اوست»
- روایت شده که زیارت این دو حرم در روز عید غدیر در نجف و کربلا، ثواب هزار حج مقبول داره و دعای زائر حتما مستجاب میشه.
این روایات، زائران رو به حضور در این اماکن مقدس ترغیب می کنه.
اعمال عید غدیر در نجف و کربلا
- روزه: امام صادق (ع) فرمودند: «روزه عید غدیر، کفاره شصت سال گناه است و برابر است با صد حج و صد عمره». زائرا در نجف و کربلا می تونن این عمل رو با نیت قربتاً إلی الله انجام بدن.
- غسل: غسل با نیت قربتاً إلی الله در صبح عید غدیر توصیه شده. در نجف یا کربلا، زائرا می تونن در هتل یا اقامتگاه این عمل رو انجام بدن.
- پوشیدن لباس نو و زدن عطر
- زیارت امیرالمؤمنین (ع): روز عید غدیر در نجف، زیارت امین الله و زیارت غدیریه (مفاتیح الجنان) خوانده میشه. متن کوتاه زیارت:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ. السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَلِیَّ اللهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّةَ اللهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللهِ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ. السَّلامُ عَلَیْکَ یَا عَمُودَ الدِّینِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ عِلْمِ النَّبِیِّینَ. أَشْهَدُ أَنَّکَ یَا مَوْلَایَ قُلْتَ حَقًّا وَ نَطَقْتَ صِدْقًا وَ دَعَوْتَ إِلَى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ. أَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمَامُ الْهَادِی وَ الْوَلِیُّ الرَّاشِدُ وَ الْعَبْدُ الصَّالِحُ وَ الزَّاهِدُ الْعَابِدُ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اجْعَلْنِی مِنْ أَتْبَاعِ عَلِیٍّ وَ شِیعَتِهِ وَ اجْعَلْنِی مِنَ الْمُسْتَشْفِعِینَ بِهِ إِلَیْکَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ. السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلَایَ، أَنْتَ بَابُ اللهِ الْمُؤْتَى مِنْهُ وَ الطَّرِیقُ الْأَقْوَمُ وَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیمُ. أَتَیْتُکَ زَائِرًا وَافِدًا مُتَقَرِّبًا إِلَى اللهِ بِزِیَارَتِکَ، فَاشْفَعْ لِی عِنْدَ رَبِّکَ وَ اسْأَلْهُ أَنْ یَغْفِرَ لِی ذُنُوبِی وَ یُعْتِقَنِی مِنَ النَّارِ. اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ النَّارِ وَ أَسْأَلُکَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ. السَّلامُ عَلَیْکَ وَ عَلَى الْأَئِمَّةِ مِنْ ذُرِّیَّتِکَ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکَاتُهُ.
- زیارت امام حسین (ع): در کربلا زیارت عاشورا و دعای ندبه مستحبه.
- نماز روز عید غدیر: دو رکعت نماز که بهتره قبل از ظهر خونده بشه. در هر رکعت یک سوره حمد، ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه آیة الکرسی. البته اگر یکبار سوره حمد و یکبار سوره توحید خونده بشه هم کفایت میکنه. بعد از نماز، تسبیحات حضرت زهرا(س) گفته بشه.
- نماز شب عید غدیر: دوازده رکعت که جز در آخرین رکعت، سلام داده نمیشه یعنی بین هر دو رکعت فقط اندکی می نشینید. در هر رکعت سوره حمد و ده مرتبه سوره توحید و یک مرتبه آیة الکرسی خوانده میشه و در رکعت دوازدهم، هفت مرتبه حمد، هفت مرتبه توحید و در قنوت ده مرتبه بگویید: «لا إِلهَ إِلَّا اللهُ وحده لا شَرِیکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ و یمیت و یحیی و هو حی لا یموت» و مجدّدا ده مرتبه بگویید: «بِیَدِه الخیر وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ». سپس نماز را ادامه دهید و ده مرتبه در سجده بگویید: «سُبْحانَ مَنْ أَحْصى کُلَّ شَیْءٍ عِلْمُهُ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبِیحُ الّا لَهُ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَ النِّعَمِ، سُبْحانَ ذِی الْفَضْلِ وَ الطَّوْلِ، سُبْحانَ ذِی الْعِزَّةِ وَ الْکَرَمِ. أسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ، وَ مُنْتَهىَ الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ، وَ بِالاسْمِ الاعْظَمِ وَ کَلِماتِکَ التّامَّةِ انْ تُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ وَ اهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ انْ تَفْعَلَ بِی کَذا وَ کَذا (بجای کذا حوائج خود را از خدا بخواهید)، انَّکَ سَمِیعٌ مُجِیبٌ».
- دعای مخصوص عید غدیر: در هر دو شهر، این دعا پس از زیارت خونده میشه: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ نَبِیِّکَ وَ عَلِیٍّ وَلِیِّکَ وَ الْآلِ الطَّاهِرِینَ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ أَتْبَاعِ وَلَایَةِ عَلِیٍّ وَ أَنْ تَقْضِیَ حَوَائِجِی فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ».
- احسان و اطعام: توزیع غذا یا شربت در موکب ها به ویژه در بین الحرمین و صحن علوی و اطعام روزه دار اکیدا توصیه شده.
برنامه های روز عید غدیر در نجف و کربلا
- کاروان های شادی: در کربلا از صبح عید کاروان های مدح ولایت از حرم حضرت عباس (ع) به سوی حرم حسینی حرکت می کنن و در نجف، این کاروان ها در خیابان های منتهی به حرم علوی برگزار می شن.
- مراسم دعا و سخنرانی: در بین الحرمین، دعای ندبه خونده میشه و سخنرانی درباره غدیر میشه و در نجف، مراسم مشابهی در شبستان حرم.
- آذین بندی حرم ها: حرم های حسینی و علوی با پرچم های سبز، چراغ های رنگی و گل آرایی تزئین میشن. صحن ها مملو از زائرانیه که برای خیرات و زیارت حضور دارن.
- موکب های خیرات: موکب ها در نجف و کربلا، غذا و نوشیدنی توزیع می کنن و زائرا می تونن در این خیرات مشارکت کنن.
- عیدی گرفتن از سادات: در نجف، سادات پارچه سبز یا عطر به زائرا هدیه میدن و در بین الحرمین نیز سادات محلی با دادن تسبیح و پذیرایی شیرینی و شربت از زائرا استقبال میکنن.
نکات کاربردی برای زائران عید غدیر
- حمل و نقل: فاصله نجف تا کربلا 80 کیلومتره که حدود (1.5 ساعت با ماشین). تاکسی از نجف به حرم علوی 5-10 هزار دینار و از کربلا به بین الحرمین 7-12 هزار دینار هزینه داره.
- هزینه ها: سفر زیارتی به نجف و کربلا با کاروان های معتبر مانند ماهدسیر حدود 12 الی 28 میلیون تومان بسته به نوع سفر در سال 1404 هزینه داره.
- آب و هوا: در ذی الحجه، دمای کربلا و نجف تا 45 درجه میرسه. لباس خنک، کلاه آفتابی و بطری آب همراه داشته باشید.
- امنیت: شماره پلیس (104) و اورژانس (122) را ذخیره کنید و در شلوغی کاروان های شادی، مراقب مدارک خود باشید.
- اپلیکیشن: اپلیکیشن جامع زیارت، نقشه حرم ها، دعاها و پخش زنده مراسم رو ارائه میده.
نکات زیارتی روز عید غدیر در نجف و کربلا برای سالمندان
- دسترسی آسان: در نجف، آسانسورهای صحن علوی برای سالمندان در دسترس و در کربلا، مسیرهای هموار بین الحرمین برای حرکت ویلچر مناسبه.
- خدمات کاروان: کاروان های معتبر مانند ماهدسیر، ویلچر و راهنمای اختصاصی برای سالمندان فراهم می کنن. هماهنگی با موکب های سادات برای خیرات نیز از طریق کاروان امکان پذیره.
- مراقبت های بهداشتی: گرمای ذی الحجه (تا ۴۵ درجه) برای سالمندان بسیار دشواره. داروخانه های ۲۴ ساعته مانند صیدلیه الرازی (نزدیک حرم حسینی) و صیدلیه النجف (نزدیک حرم علوی) داروهای ضروری و کرم ضدآفتاب عرضه می کنن و توصیه میشه که سالمندان داروهای خودشون رو همراه داشته باشن.
خرید سوغاتی عید غدیر در نجف و کربلا
- نجف: سوق الکبیر (نزدیک حرم علوی) عطرهای سنتی و پارچه سبز عرضه می کنه. خیرات سادات در این بازار، مانند پخش نبات، حال و هوای غدیر رو دو چندان می کنه.
- کربلا: بازار سوق الصفافیر (نزدیک حرم حسینی) تسبیح تربت، مهر نماز و انگشتر عقیق با قیمت مناسب داره و زائرا می تونن از سادات فروشنده عیدی کوچکی مانند دعای غدیر هدیه بگیرن.
اعمال روز عید غدیر برای کسانی که در نجف و کربلا نیستن
- غسل و روزه: غسل صبح عید و روزه (مستحب) با نیت قربتاً إلی الله.
- زیارت از راه دور: زیارت غدیریه حضرت علی (ع) را از مفاتیح الجنان بخونید: «السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَشْهَدُ أَنَّکَ مَوْلَایَ وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنِینَ.»
- دعای ندبه: دعای ندبه رو صبح عید در خانه یا مسجد بخونید.
- خیرات: به نیت سادات، غذا یا شیرینی به همسایگان بدین.
- تماشای پخش زنده مراسم غدیر: مراسم عید غدیر در نجف و کربلا رو از شبکه الکفیل تماشا کنید و دعا بخونید.
روایات فضیلت عید غدیر
- امام باقر (ع): «روز غدیر خم، روزی است که خداوند دین را کامل کرد و نعمت را بر مؤمنان تمام نمود».
- امام صادق (ع):
- «در عید غدیر، مؤمنان را اطعام کنید، به برادران دینی خود نیکی کنید و خدا را برای نعمت ولایت شکر کنید».
- «به خدا قسم اگر مردم فضیلت واقعی عید غدیر را می دانستند، فرشتگان روزی ده بار با آنان مصافحه میکردند. بخشش های خدا به کسی که آن روز را شناخته قابل شمارش نیست».
- «یک درهم دادن به برادران با ایمان و معرفت در روز عید غدیر، برابر هزار درهم در روزهای دیگر است. بنابراین در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان».
- امام صادق (ع) از پدرش امام باقر (ع) نقل کرد: «شیطان چهار بار ناله نومیدی سر داد یکی روزی که مورد لعن خدا قرار گرفت، یکی روزی که از آسمان به زمین هبوط کرد، روزی که پیامبر اسلام (ص) به پیامبری مبعوث شد و روز عید غدیر خم».
- «روز غدیر خم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است».
- امام علی (ع): «دعا در روز غدیر به استجابت نزدیک تر است زیرا این روز، روز بیعت با ولایت است.»
- پیامبر اکرم (ص): عید غدیر خم، برترین عید امت من است، روزی که خداوند مرا امر کرد برادرم علی بن ابی طالب را به عنوان جانشین خود معرفی کنم».
- امام رضا (ع): «روز غدیر خم در آسمان مشهورتر از زمین است».
عید غدیر با شانس زیارت نجف و کربلا
عید غدیر در نجف و کربلا، فرصتی بی نظیر برای تجدید بیعت با ولایت و زیارت حرم های مقدسه. با انجام اعمال مستحبی و مشارکت در خیرات می تونید سفری پربرکت داشته باشید. راستی ماهد سیر برای عید غدیر در نجف و کربلا هم قرعه کشی داره و به نفر برنده تور کربلا و نجف رایگان هدیه میده پس برای ثبت نام سریعا اقدام کن.